Pebre-d'ase
Satureja montana
Lamiaceae Labiaceae
Àutri noum : Pebre-d'ai, Isop.
Noms en français : Sarriette des montagnes, Sarriette vivace.
Descripcioun :Lou pebre-d'ai es uno planto redoulènto bèn couneigudo de nòsti mountagno. Trachis souvènt en gròssi mato denso de flour blanco à roso. Flouris pulèu à la fin de l'estiéu.
Usanço :Es proun couneigu "pèr n'en perfuma lei toumo" (O. Madon, op.cit. p.153) o lou boudin. Se fai uno meno de soupo, la "soupo dóu pastre" pèr li proublèmo de digestioun o d'estoumac : "Fasès bouli coume uno infusioun voste pebre-d'ase dins la casseirolo, pièi quant a bouli, arrestas lou fiò, levas voste pebre-d'ase, ié metès la pasta, pièi la pasta pren aquéu perfum" ib. Ei couneigu tambèn pèr èstre acalourant.
Port : Pichoto planto lignouso
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Camefite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Satureja
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Ordre : Lamiales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Juliet à setèmbre
Liò : Tepiero seco
- Relarg à jóuinis aubret
- Ribo d'aigo
- Roucas
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Satureja montana L., 1753
Cèdre-de-l'Atlas
Cedrus atlantica
Pinaceae
Nom en français : Cèdre de l'Atlas.
Descripcioun :Aquéu cèdre es esta planta au nostre pèr lou rebouscage e s'èi naturalisa (coume pèr eisèmple dins Leberoun). Se destrìo de soun cousin, lou cèdre-dóu-Liban, mens coumun dins la naturo, emé si jóuini ramo peludo e si pigno un pau mai pichoto un cop maduro (< 8 cm).
Usanço :S'emplego en essènci. Èi bon pèr la circulacioun dóu sang e dis imour (linfo), pèr leva li graisso dóu cors e pèr ajuda à alena.
Port : Aubre
Taio : 10 à 40 m
Fueio : aguio escaumo
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Cedrus
Famiho : Pinaceae
Ordre : Pinales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 5 à 8 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 500 à 1100 m
Aparado : Noun
Mars à jun
Liò : Plantado de cèdre
- Bos clar
- Tepiero
Estànci : Coulinen à Mountagnard
Couroulougi : Óurigino Africo-Nord
Ref. sc. : Cedrus atlantica (Manetti ex Endl.) Carrière, 1855